Türkiye’nin en acı gerçeği olan deprem, bu sabah kara yüzünü bir kez daha gösterdi. Saat 04:08’i gösterdiğinde, merkez üssü Düzce olan 6.0 büyüklüğünde bir sarsıntı gerçekleşti. İstanbul dahil tüm Kuzey Batı Anadolu’da hissedilen deprem, neyse ki can kaybı olmadan atlatılabildi. Yapılan resmi açıklamalara nazaran yalnızca 1 vatandaşımız, yüksekten atlama nedeniyle ağır yaralandı.
Resmi kaynaklara nazaran zelzele, 43-45 saniye boyunca devam etti. Lakin toplumsal medyada paylaşım yapan vatandaşlar, o anların saniyelerle ölçülemeyeceğini düşünüyorlardı. Ayrıyeten sarsıntının büyüklüğünün 6.0 olduğuna inanmayanlar da vardı. Çünkü güvenlik kameralarına yansıyan imajlar, zelzelenin açıklanandan çok daha güçlü olabileceğini düşündürüyordu. Pekala bu nasıl mümkün oluyor? Kandilli Rasathanesi’nin sistemleri ‘hatalı’ olabilir mi?
Depremlerin büyüklüğü ile hissettirdiği neden farklı oluyor?
*Sabah saatlerinde yaşanan deprem, Düzce Adliyesi’ni bu hale getirdi…
Benzer tartışmalar, çabucak her sarsıntıdan sonra kendisini gösteriyor. Hattta bu ayın başında İzmir’in Buca ilçesinde gerçekleşen 4.9’luk sarsıntının de “5.5-6.0 civarında” olduğu düşünülmüştü. İşte tüm bu tartışmaların nedeni, aslında kullanılan terimlerin tam olarak anlaşılamıyor olmasından kaynaklıydı. “Nasıl yani?” demiş olabilirsiniz. Açıklayalım…
Depremin şiddeti, bulunduğunuz yere nazaran değişir!
Söz konusu sarsıntı olduğunda, “büyüklük” ve “şiddet” kavramlarını sıklıkla duyarız. Bu kavramların her ikisi de o an yaşanan durum için söylem edilir. Lakin bu yaklaşım pek de gerçek değildir. Büyüklük dediğimiz kavram, richter ölçeğine nazaran hesaplanır ve matematiksel olarak bir karşılığı vardır. “Şiddet” sözünde ise bu türlü bir durum kelam konusu değildir.
*Depremden sonra toplumsal medyada paylaşılan bir imaj. Düzce’deki bir evin, depremden sonra bu hale geldiği ifade ediliyor.
Deprem terimleri arasında yer alan şiddet ise aslında değişken bir yapıya sahiptir. Örneğin; Düzce’deki sarsıntının Düzce’deki şiddeti ile İstanbul’daki şiddeti tıpkı değildir. Hatta zelzele, Düzce’nin her yerinde de aynı şekilde hissedilmemiştir.
Bir başka deyişle ‘büyüklük’, tıpkı celsius, metre, rakım üzere ölçüm yapılan sayısal bir datadır. Şiddet ise zelzelenin tesirini açıklamak için kullanılan bir tabirdir. Yaşadığınız zemin ve bina çok da sağlam değilse zelzelesi daha şiddetli hissedebilirsiniz. Birtakım zelzelelerin açıklanandan daha büyük olduğuna inanılmasının nedeni de tam olarak budur.
Deprem olduğu sırada NTV canlı yayınında yaşananlar:
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan isimlerden bir tanesi, İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ziyadin Çakır oldu. Sözcü’ye konuşan Çakır, neden böyle bir durum yaşandığını şu sözlerle açıkladı: Düzce ve civarındaki köylerde zemin artırımı olduğu için hasar olacağını düşünüyorum. Umarım can kaybı olmaz. Hem bina yapılarını hem bölgenin zemini biliyoruz. Kaya zeminlerde binalara bir şey olmuyor, doğal dolgu yani çakıl, kumla kaplı nehir kenarları bu şekilde dolgu olduğu için burada 6’lık zelzele, 7 üzere hissediliyor. Bu nedenle daha büyük bir hasar veriyor.
Webtekno grubu olarak; yaşanan zelzeleden etkilenen tüm vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz…
